Hướng dẫn 10 cách kích thích tiêu hóa NHANH CHÓNG – AN TOÀN

Tổng hợp 10 cách kích thích tiêu hóa giúp trẻ ăn ngon miệng cải thiện các triệu chứng: Khó tiêu, đầy hơi, cũng như triệu chứng táo bón, tiêu chảy. Mẹ nên tham khảo cho con ăn để phát triển một cách toàn diện.

1. Cách kích thích tiêu hóa với thực phẩm

1.1. Thực phẩm tốt cho tiêu hóa

Canh kim chi món ăn chứa nhiều lợi khuẩn tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ

Một số loại thực phẩm rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ:

• Thực phẩm lên men, chứa probiotic: Chứa nhiều lợi khuẩn giúp quá trình tiêu hóa thức ăn diễn ra dễ dàng và nhanh chóng hơn. Một số thực phẩm lên men thường được khuyên dùng giúp kích thích tiêu hóa như: Sữa chua, pho mát…
• Các loại rau củ: Rau củ chứa nhiều chất xơ giúp hỗ trợ quá trình tiêu hóa diễn ra nhanh hơn. Ngoài ra, chất xơ sẽ mang theo các chất thải độc hại khác ra ngoài cơ thể giúp hạn chế các bệnh thường gặp như, trĩ, viêm ruột thừa.
• Hoa quả trái cây: Có rất nhiều loại quả có công dụng hỗ trợ quá trình tiêu hóa, nổi bật như:
  • Quả táo: Là nguồn cung cấp pectin (chất xơ hòa tan) tuyệt vời. Điều này giúp cho quá trình di chuyển của ruột được diễn ra dễ dàng hơn. Pectin còn giúp tăng khối lượng phân, hạn chế các tình trạng: Táo bón, tiêu chảy, giảm viêm đại tràng, giảm nhiễm trùng đường ruột…
  • Quả đu đủ: Trong đu đủ có chứa 1 hàm lượng lớn enzyme có tên gọi là papain. Enzym này có vai trò lớn trong quá trình tiêu hóa protein. Ngoài ra papain còn giúp giảm triệu chứng ruột kích thích hay triệu chứng đầy hơi… .

Xem thêm:

• [REVIEW] Kinh nghiệm kích thích tiêu hóa bằng thực phẩm
• 11+ Loại rau kích thích tiêu hóa NÊN THUỘC NẰM LÒNG
• Chọn trái cây kích thích tiêu hóa cho bé tốt nhất 2019

1.2. Thực phẩm cần hạn chế

Ngoài những thực phẩm thúc đẩy việc tiêu hóa, mẹ cũng cần hạn chế thực phẩm có hại như:

• Các món rán: Các món ăn nhiều dầu mỡ sẽ gây khó tiêu hóa. Vì vậy hệ tiêu hóa non nớt của trẻ nên tránh xa món ăn này.
• Các món cay: Các chất cay sau khi vào dạ dày sẽ kích thích dạ dày rất mạnh làm tê liệt quá trình tiết dịch và men tiêu hóa, làm chậm quá trình tiêu hóa. Hơn nữa, nó có thể gây viêm loét dạ dày, phù nề,…
• Món chứa nhiều tinh bột: Cơ thể không hấp thụ hết sẽ tích tụ ở dạ dày nhiều, gây nên cảm giác: Khó tiêu, đầy bụng và chán ăn.
• Các món chua: Mặc dù quá trình tiêu hóa rất cần tới các loại axit để phân hóa thức ăn. Tuy nhiên mặc định trong quá trình tiêu hóa, cơ thể đã tiết ra một lượng axit vừa đủ. Nên việc hấp thụ nhiều axit từ các món chua sẽ dễ dẫn tới thừa axit. Do đó gây tổn hại tới thành dạ dày.

2. Món ăn giúp kích thích tiêu hóa

Món ăn ngon hấp dẫn là cách kích thích tiêu hóa của trẻ hiệu quả. Một số món ăn sau các mẹ có thể bổ sung vào thực đơn hàng ngày.

2.1. Canh táo nấm

Nguyên liệu bao gồm: Nước dùng gà, táo tàu, nấm tuyết, nấm mèo, vỏ quýt khô, muối.

Chế biến: Nấm thái lát nhỏ, vỏ quýt ngâm nước cho mềm ra, táo bỏ lõi và hạt sau đó thái miếng nhỏ. Cho táo vào đun cùng nước dùng gà, sau khi nước sôi cho thêm nấm, vỏ quýt và 1/2 thìa muối vào tiếp tục đun thêm 5ph là có thể dùng được. Mẹ có thể cho thêm rau mùi để tăng hương vị cho món canh.

2.2. Canh đu đủ xanh hầm đuôi heo

Canh đu đủ hầm đuôi heo chứa nhiều chất dinh dưỡng tốt cho tiêu hóa trẻ nhỏ

Nguyên liệu: Đuôi heo, đu đủ xanh, hành, mùi và các gia vị khác.

Chế biến: Đuôi heo rửa sạch, chặt miếng vừa ăn, đu đủ bỏ hạt, thái miếng vừa ăn. Hầm đuôi heo tầm 15ph thì cho đu đủ vào nêm nếm vừa ăn. Đun thêm khoảng 5ph là món ăn hoàn thành.

2.3. Cháo rau sam

Nguyên liệu: 90g rau sam, 20g búp ổi non, 10g hồng xiêm non, 30g gạo.

Chế biến: Cho rau sam, búp ổi non, hồng xiêm non vào nồi đun sôi với 250ml nước, sau đó chắt lấy nước, bỏ bã. Sau đó đem gạo xay thành bột rồi cho vào nước rau quấy đều, đun trên lửa nhỏ đến khi thấy cháo đặc sệt là hoàn thành.

Cách dùng: Cho bé ăn 2 lần/ngày khi đói.

2.4. Cháo cà rốt, ô mai

Nguyên liệu: Cà rốt 50g, ô mai mơ 5 quả, gạo 50g.

Chế biến: Cà rốt mài thành bột, ô mai mơ bóc lấy thịt, giã nhỏ, gạo rang vàng rồi xay thành bột. Sau đó cho tất cả vào 200ml nước đun lửa nhỏ đến khi cháo chín kỹ thì tắt bếp.

Cách dùng: Cho bé ăn 2 lần/ngày, lúc bé đói và ăn liên tục trong 2-3 ngày.

2.5. Cháo khiếm thực, phục linh

Nguyên liệu: 100g gạo lứt, 60g bột khiếm thực, 20g bột phục linh.

Chế biến: Gạo lứt ninh thành cháo nhừ rồi cho bột khiếm thực và bột phục linh vào, đun đến khi sôi là hoàn thành món cháo.

Cách dùng: Cho bé ăn hàng ngày và ăn ngay khi cháo còn nóng.

2.6. Cháo khương tra, củ cải

Nguyên liệu: Gừng tươi 20g, sơn tra 20g, củ cải 15g, gạo lứt 250g, đường đỏ 15g.

Chế biến: Cho gừng tươi, sơn tra, củ cải vào nồi rồi đổ vào 1 lượng nước vừa đủ đun trong vòng 40 phút. Sau đó, vớt bỏ bã, cho gạo lứt vào nước dùng. Cuối cùng, cho đường đỏ vào khuấy đều.

Cách dùng: Với món cháo này, mẹ nên cho bé ăn liên tục trong 5 ngày, mỗi ngày ăn 3 bữa sáng – trưa – tối.

2.7. Cháo hạt sen

Nguyên liệu: 100g hạt sen, 15g hồng xiêm non, 50g củ mài sấy khô.

Chế biến: Hồng xiêm non giã dập rồi cho vào 250ml nước đun sôi kỹ. Sau đó chắt lấy nước rồi cho hạt sen, củ mài sấy khô (hạt sen và củ mài đã nghiền thành bột) vào khuấy đều trên lửa nhỏ. Khi thấy cháo đã chín, hơi sệt thì cho thêm một chút đường phèn vào để tăng vị ngọt dễ ăn.

Cách dùng: Cho bé ăn 3 bữa/ngày. Nên ăn vào lúc đói, khi cháo còn nóng và ăn 2-3 ngày liên tục.

2.8. Cháo gạo, sơn dược

Nguyên liệu: 50g gạo, 10g sơn dược, 50g thịt quả vải khô, 10g hạt sen.

Chế biến: Cho hạt sen, sơ dược và gạo vào nồi ninh nhừ. Sau đó cho vải vào ninh thêm một lúc nữa để vải khô nở ra và mềm là hoàn thành món cháo.

Cách dùng: Món cháo này các mẹ nên cho con ăn ngay sau khi nấu sẽ ngon hơn.

Xem thêm: Mách bạn 15 món ăn kích thích tiêu hóa giúp bé ăn ngon miệng

3. Uống gì giúp kích thích tiêu hóa

Trà gừng xả là cách kích thích tiêu hóa hiểu quả mà nhanh chóng

Đồ uống không chỉ giúp giải tỏa cơn khát mà còn hỗ trợ kích thích tiêu hóa. Mẹ có thể tham khảo một số loại đồ uống tốt cho bé sau đây.

• Nước chanh ấm: Chanh chứa một lượng axit giúp đẩy nhanh quá trình tiêu hóa thức ăn. Vì vậy, khi trẻ gặp các triệu chứng như khó tiêu, đầy hơi… mẹ có thể cho bé uống một chút nước chanh ấm. Tuy nhiên không nên dùng quá nhiều và thường xuyên vì không tốt cho dạ dày.
• Trà gừng sả: Kích thích tiết nước bọt, làm tăng hoạt động của đường tiêu hóa. Từ đó thúc đẩy thức ăn được tiêu hóa tốt hơn. Một ly trà gừng ấm với sả sẽ làm giảm nhanh được triệu chứng đầy hơi, khó tiêu, chướng bụng.
• Trà bạc hà: Trà bạc hà được xem là loại thuốc nhuận tràng. Đây là một phương pháp tự nhiên an toàn và có hiệu quả tốt cho các vấn đề tiêu hóa.
• Trà hoa cúc: Uống một ly trà hoa cúc sau bữa ăn hoặc cuối ngày sẽ giúp làm dịu các cơ ruột . Đồng thời giúp kích thích tiêu hóa thức ăn nhanh chóng hơn.
• Nước ép cà rốt: Cà rốt không những tốt cho hệ tiêu hóa mà còn tốt cho việc giải độc, thanh lọc cơ thể với hàm lượng vitamin cao, đặc biệt là giàu beta-carotene.

4. Liệu pháp mùi hương giúp kích thích tiêu hóa

Liệu pháp mùi hương là một phương pháp mới đang được nhiều người biết đến và áp dụng trong hỗ trợ điều trị một số bệnh lý. Trong đó kích thích tiêu hóa là một trong những hiệu quả mà phương pháp này mang lại.

Liệu pháp mùi hương có thể thực hiện theo nhiều cách khác nhau như:

• Khuếch tán tinh dầu vào không khí, có thể là 1 hoặc nhiều mùi hương.
• Ngửi trực tiếp mùi hương tinh dầu.
• Sử dụng tinh dầu để massage.
• Sử dụng tinh dầu pha vào nước tắm để tắm và ngâm mình.
• Xoa tinh dầu trực tiếp lên da.

Để kích thích tiêu hóa cho trẻ, mẹ nên sử dụng các loại tinh dầu có khả năng giảm táo bón, đầy hơi. Đồng thời, có thể giúp tăng tốc độ trao đổi chất để thức ăn được tiêu hóa nhanh hơn. Ví dụ: Tinh dầu nghệ, gừng, cam, quýt,… Hoặc tinh dầu thì là, hoa cúc, cây xô thơm và hoa oải hương cũng có hiệu quả.

5. Massage

Massage là một liệu pháp đơn giản, dễ thực hiện và mang lại hiệu quả tích cực. Sau đây là một số phương pháp massage các bậc phụ huynh có thể tham khảo.

5.1. Massage huyệt trung quản

Huyệt trung quản là huyệt đạo quan trọng nằm ở khu vực trung tâm dạ dày (trung là trung tâm, quản có nghĩa là dạ dày). Vị trí của huyệt trung quản nằm ở đường thẳng chạy dọc giữa ngực đến rốn, cách rốn khoảng 4 đốt ngón tay.

Cách kích thích tiêu hóa bằng phương pháp ấn huyệt trung quản thực hiện như sau:

Phương pháp ấn huyệt: Sử dụng ngón tay cái hoặc ngón tay giữa day ấn huyệt trung quản theo chiều kim đồng hồ trong khoảng 2 phút.

Công dụng: Trị các chứng bệnh liên quan tới dạ dày như: Đau dạ dày, thiếu dịch dạ dày, biếng ăn, chướng bụng, ăn không tiêu… Ngoài ra, day ấn huyệt trung quản còn có phạm vi ứng dụng rất lớn do nằm ở nơi tập trung hệ thống thần kinh trung ương điều tiết tất cả các cơ quan nội tạng khác.

5.2. Massage bụng

Massage bụng giúp kích thích hệ tiêu hóa hoạt động đem lại hiệu quả tức thì

Massage bụng hay còn được biết đến với cái tên thân thuộc là xoa rốn. Đây là cách kích thích tiêu hóa đơn giản, dễ thực hiện, mang lại hiệu quả tức thì.

Công dụng: Massage bụng giúp cơ bụng và ruột khỏe hơn. Đồng thời giúp tăng cường lưu thông máu, giúp kích thích tiết dịch vị tiêu hóa và tăng nhu động ruột. Vì vậy hệ tiêu hóa sẽ hoạt động thuận lợi hơn.

Cách thực hiện: Sử dụng 2 tay để xoa cho vùng da bụng, quanh rốn trong khoảng 50 lần theo chiều thuận và 50 lần theo chiều ngược để da bụng nóng lên. Tay phải xoa từ trên xuống, tay trái xoa từ dưới lên hoặc ngược lại. Nên thực hiện xoa khi không quá đói hoặc quá no.

5.3. Massage huyệt túc tam lý ở chân

Vị trí của huyệt túc tam lý là ở phía ngoài đầu gối và nằm ở dưới. Cụ thể, huyệt túc tam lý nằm ở phía ngoài mắt đầu gối 3 phân, cách khoảng 1 đốt ngón tay trước viền xương ống chân.

Công dụng: Giúp kích thích tiêu hóa, giảm các chứng đầy bụng, khó tiêu ở trẻ.

Cách thực hiện: Dùng ngón tay cái day ấn huyệt khoảng 2 phút theo chiều kim đồng hồ đến khi cảm thấy hơi nhức nhức ở vị trí huyệt là được.

Chú ý: Nên bấm huyệt 1-2 lần/ngày, thực hiện liên tục theo đợt 10-15 ngày.

5.4. Massage huyệt trác môn

Huyệt trác môn nằm ở cuối đoạn sườn thứ 11. Massage huyệt trác môn giúp kích thích tiêu hóa dễ dàng, thuận lợi hơn.

Cách thực hiện: Day bấm huyệt trong khoảng 1 phút đến khi cảm thấy hơi nhức một chút là được.

Lưu ý: Ngoài day bấm huyệt thì cũng có thể véo da trên vùng bụng (huyệt trác môn).

6. Bài tập thể dục

Với trẻ đã trưởng thành và người lớn bị khó tiêu thì thực hiện một trong các bài tập thể dục sau cũng là cách kích thích tiêu hóa dễ dàng hơn.

6.1.Tư thế con bò – con mèo

Tư thế con bò – con mèo có tác dụng bơm máu đến các tiểu tế bào giúp hệ tiêu hóa hoạt động hiệu quả hơn.

Cách thực hiện:

• Bắt đầu trong tư thế cái bàn, 2 bàn tay mở rộng bằng vai, cổ tay, cùi chỏ và vai nằm trên 1 đường thẳng, vuông góc với sàn.
• Ngón tay giữa hướng về phía đầu thảm tập và xòe thẳng các ngón tay ra.
• Căn chỉnh cho 2 gối mở rộng bằng hông, gối nằm ngay dưới hông.
• Thẳng 2 cùi chỏ, vai giữ xa tai, hít vào, võng lưng, nhìn lên hướng xương cụt lên trời – tư thế con bò.
• Sau đó, thở ra, hóp bụng, cuộn lưng cao lên, nhìn xuống rốn, xương cụt hướng xuống sàn – tư thế con mèo.
• Lặp lại động tác kể trên 5-6 lần liên tục kết hợp giữa 2 tư thế con bò và con mèo.

6.2. Tư thế tam giác

Tư thế tam giác giúp kích thích cơ bụng và các cơ quan ở bụng, nhờ đó kích thích hệ tiêu hóa làm việc tốt hơn.

Cách thực hiện:

• Bắt đầu trong tư thế đứng mở rộng hai chân bằng 2 lần vai. 2 bàn chân song song với nhau, 2 gót chân trên 1 đường thẳng, hướng mũi chân phải ra ngoài, đẩy hông phải đến phía trước cho 2 mông cân bằng
• Tiếp sau đó, hít vào, mở 2 tay ngang vai, mở ngực, thẳng lưng.
• Tiếp đến thở ra, tới dài tay phải về phía trước hướng bàn tay phải xuống ống đồng, tay trái hướng đến trên trời.
• Xoay ngực trái hướng lên, căng giãn ngực trái, cảm nhận 1 đường thẳng từ đỉnh đầu xuống xương cụt.
• Cuối cùng, hít vào, trở về tư thế ban đầu. Thực hiện tương tự với bên còn lại và trở về tư thế ban đầu.

6.3. Tư thế chó cúi đầu

Tư thế chó cúi đầu hay chó úp mặt hay tư thế chữ V ngược là tư thế tập thể dục giúp thức ăn dễ tiêu hóa nhờ khả năng làm căng cơ bụng, tác động đến gan, thận, lá lách, dạ dày…

Cách thực hiện:

• Bắt đầu trong tư thế cái bàn, 2 bàn tay mở rộng bằng vai, xòe rộng các ngón tay, hướng ngón tay giữa về phía đầu thảm. Hai đầu gối mở rộng bằng hông, gối nằm ngay dưới hông.
• Các đầu ngón chân nhấn xuống sàn, sau đó nâng gối lên, lùi vai ra sau, đẩy hông cao lên trời, duỗi dài cột sống, căng mở lưng dưới.
• Cổ thả lỏng, mắt nhìn về các ngón chân. Từ từ duỗi thẳng gối và đặt gót chân chạm sàn, siết cơ bụng, thẳng 2 cùi chỏ.
• Xoay 2 cơ bắp tay hướng ra bên ngoài, mở lưng trên, 2 khớp xương bả vai xa nhau. Giữ tư thế trong vòng vài giây.
• Trở về tư thế ban đầu và thực hiện lại động tác 2, 3 lần nữa.

6.4. Thiền

Ngồi thiền không chỉ giúp tĩnh tâm mà còn là một cách kích thích tiêu hóa hiệu quả. Bài tập ngồi thiền khá đơn giản, vì vậy mẹ và bé nên ngồi thiền mỗi ngày để giúp tiêu hóa thức ăn nhanh hơn, tránh các rối loạn có thể gặp phải ở hệ tiêu hóa.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị, ngồi vắt chéo chân sao cho hông ở vị trí cao hơn đầu gối, 2 tay thả lỏng, đặt trên đầu gối, ngón trỏ và ngón cái chạm vào nhau. Chú ý, nữ chân phải đặt trên chân trái, ngược lại đối với nam.
• Ngồi im bất động, mắt nhắm hờ trong ít nhất khoảng 5 phút, tập trung hoàn toàn vào hơi thở, quên đi các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa đang gặp phải.

Ngồi thiền mỗi ngày sẽ mang lại nhiều lợi ích tích cực cho sức khỏe. Vì vậy, mỗi ngày hãy tập thói quen ngồi thiền càng lâu càng tốt.

7. Forikid giúp hỗ trợ tăng cường tiêu hóa

Forikid TW3 – Hỗ trợ tăng cường tiêu hóa, giúp bé ăn ngon, giảm nguy cơ táo bón

Một trong những sản phẩm được các bố mẹ tin dùng hiện nay là Forikid TW3. Được phát triển từ bài Bổ thận âm kết hợp với các thảo dược khác, Forikid TW3 có tác dụng:

• Hỗ trợ tăng cường tiêu hóa
• Hỗ trợ giảm nguy cơ táo bón
• Hỗ trợ giúp trẻ ăn ngon miệng
• Hỗ trợ tăng cường sức khỏe.

Sản phẩm có nguồn gốc thỏa dược nên an toàn khi sử dụng. Bên cạnh đó, sản phẩm có vị ngọt dễ uống nên rất phù hợp với trẻ nhỏ.

Liều dùng được khuyến nghị như sau:

• Trẻ em từ 1-5 tuổi:10 ml x 2 lần/ngày.
• Trẻ em trên 5 tuổi: 15ml x 2 lần/ngày.

8. Bơi

Bơi được xem là hình thức vận động cải thiện đường tiêu hóa khỏe mạnh. Các vấn đề liên quan đến hệ tiêu hóa như: Táo bón, đầy hơi, chướng bụng sẽ được cải thiện nhanh chóng.

Ngoài ra, bơi lội còn được xem là phương pháp phòng chống bệnh trĩ, ngừa táo bón nhờ khả năng tăng cường lưu thông khí huyết. Tuy nhiên, để có hiệu quả tốt nhất nên tập bơi đều đặn 4 lần/tuần và mỗi lần ít nhất 30 phút.

Lưu ý: Không nên bơi khi đói hoặc quá no.

Một số kiểu bơi phổ biến là bơi sải, bơi ếch, bơi lượn sóng, bơi ngửa, bơi bướm.

9. Chú ý chế độ sinh hoạt

Để phòng tránh các vấn đề rối loạn tiêu hóa thì trong chế độ sinh hoạt hàng ngày mẹ cần chú ý những điểm sau:

• Cho trẻ ăn chậm, nhai kỹ để giúp thức ăn được nghiền nhỏ hơn. Đồng thời enzyme trong nước bọt cũng sẽ giúp tiêu hóa một phần thức ăn. Nhờ vậy thức ăn sẽ được tiêu hóa nhanh hơn.
• Nên ăn nhiều rau xanh và trái cây. Vì đây là nguồn bổ sung vitamin, khoáng chất và đặc biệt là chất xơ cho cơ thể.
• Tránh lo lắng, căng thẳng, stress sẽ khiến dạ dày bị áp lực gây ra ảnh hưởng xấu tới hệ tiêu hóa.
• Nên uống đủ nước mỗi ngày. Nước có thể được bổ sung từ nhiều nguồn khác nhau như: Nước lọc, ăn rau xanh, trái cây, nước hoa quả, súp, canh…
• Không nên nằm ngay hay vận động, chạy nhảy sau khi ăn.
• Không nên ăn quá no mà chỉ nên ăn vừa no, không ăn quá no vào bữa tối, đặc biệt là trước khi đi ngủ.
• Áp dụng quy tắc 3 không: “Không tivi – không đi rong – không đồ chơi” để giúp trẻ ăn uống tập trung hơn.

10. Sử dụng thuốc

Sử dụng thuốc để kích thích tiêu hóa ở trẻ nhỏ được xem là phương án sau cùng và được các bác sĩ khuyến cáo không nên sử dụng hoặc lạm dụng bởi sẽ gây nhờn thuốc hoặc bé sẽ bị phụ thuộc vào thuốc quả nhiều.

Việc sử dụng thuốc cần tham khảo ý kiến bác sĩ có chuyên môn trước khi áp dụng và chỉ sử dụng theo đúng chỉ dẫn của bác sĩ.

Tùy thuộc vào cơ địa, tình trạng của từng bé mà các mẹ có thể áp dụng cách kích thích tiêu hóa khác nhau. Tốt nhất là tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi áp dụng bất kỳ phương pháp nào để đảm bảo tính hiệu quả và an toàn.

Dược sỹ Nguyễn Thị Thu Hiền

“Với 9 năm kinh nghiệm là chuyên gia tư vấn hàng đầu về Y dược của Công ty Cổ phần Dược phẩm Trung ương 3, tôi không ngừng trau dồi kiến thức chuyên môn và đem lại những thông tin hữu ích cho người bệnh.”